Baby-meditatie

Vijf dagen lang mijn kleindochter Lily-Rose van één jaar en drie maanden te logeren… Dat is lang. Voor haar, en ook voor mij, hoeveel we ook van elkaar houden. Het blijkt een baby-meditatie te worden.

Ze kan net lopen, ze noemt iedereen ‘mama’ en als ik voordoe: ‘oooooo-ma’, probeert ze dat na te doen en komt er: ‘mmma’. Ze is slim en stoer, ze klimt tegen de glijbaan op, sjouwt in de tuin rond met een lege krat, en sloopt graag wasknijpers. Ze is überschattig. Maar makkelijk is het niet, ineens overschakelen op baby-tempo. Je wordt eigenlijk gedwongen in het hier en nu te zijn. Daar ben ik nooit zo goed in geweest.

Mijn man is toevallig weg – hij zit in Moskou waar hij een lezing heeft gehouden over biologische landbouw, op een landbouwcongres. Het karretje dat we bij de kringloopwinkel hebben gekocht, is niet inklapbaar, of als het dat wel is, houdt het dat zorgvuldig voor mij verborgen. Onze actieradius is klein. Ik werk een heel klein beetje tijdens haar slaapjes, en richt me verder op haar. De uren kruipen ineens voorbij in plaats van dat ze vliegen. Een dag duurt een week. Het geeft een vaag gevoel van onrust.

Om een uur of vijf op de tweede dag, na ruim een etmaal samen, word ik vol in de borst geraakt door een massief, loodzwaar gevoel van wanhoop. Een soort woordloze bodemloosheid, een gevoel van: ik kan niks, ik ben niks, ik hoor hier niet maar ik zit gevangen, ik kan geen kant op.

Ik weet wat het is: dit is mijn eigen gevoel van toen ik zo klein was als zij. Als ongewenst kind, derde in een rijtje kinderen die veel te snel op elkaar kwamen, bij een zwaar oorlogs-getraumatiseerde, eenzame en in haar huwelijk teleurgestelde moeder, was dit mijn beleving. Dit is de diepste wond die ik in mij meedraag en waarvoor ik mijn hele leven ben gaan rennen, om hem maar niet te voelen. Die ik heb weggeduwd door constant mijn uiterste best te doen, iedereen te pleasen, keihard te werken, door totaal in mijn hoofd te gaan zitten en alles met mijn intellect te willen oplossen, door sigaretten, drank en drugs, door nog harder te werken…

Zo  moet mijn moeder zich ook gevoeld hebben, besef ik, toen wij klein waren. Ook zij had weinig liefde gekregen als baby; ze werd door baboe’s en kindermeisjes opgevoed. Haar moeder had andere dingen aan haar hoofd.

Het doet me onwillekeurig ook denken aan de dichteres Sylvia Plath, die zich zo gevangen voelde, met twee kleine kinderen en een overspelige echtgenoot, dat ze haar hoofd in de oven stak en het gas aanzette. De wanhoop die haar trof, moet hierop geleken hebben.

Ik kijk naar de wijnfles. En ik besluit: nee, niet nu: ik mag pas een glas wijn als dit gevoel veranderd is. Dan zit er niets anders op dan het lichamelijk maar zo sterk mogelijk te voelen en dat doe ik dan ook. Diep en langzaam ademen, goed voelen, nog beter voelen. Het zit in mijn hartstreek, het trekt en krampt en duwt en klauwt… Het is  pure emotionele pijn, zonder gedachten, zonder verhaal.

De baby heeft door waarmee ik bezig ben: ze wil op schoot en ze legt haar hoofdje tegen mijn borst. Na een uurtje zitten en voelen is het bodemloze zwart veranderd in een zacht, warm lichtgrijs. Ik neem een glas wijn, ik ga lekker koken met Lily gezellig bij me op het aanrecht.

De dagen erna komt er af en toe een zweempje langs. Elke keer sta ik er helemaal open voor: kom maar door, ik weet wat je bent, ik accepteer je. Maar het gevoel is steeds lichter en op het laatst is het weg. De onrust is grappig genoeg ook weg. Het hier en nu is me genoeg. Wat een helende baby-meditatie.

Daar hoor ik iets. “Mmmma!” Ze is weer wakker. Gezellig!