Happy end

En ze leefden nog lang en gelukkig… Zo hoort een sprookje te eindigen, dat weet een kind. Romans van nu eindigen meestal slecht, of hooguit met een open eind. Dat vinden we realistischer. Want het gaat toch vaak verkeerd in het leven?

Ja, het gaat vaak verkeerd. Maar is dat dan het eind? Waarschijnlijk is zelfs de dood niet het eind van het verhaal. Althans niet voor onze kern, ons diepste zelf. En wat er wel voorbij is, het verhaal van dit ene leven op Aarde – is dat ooit mislukt te noemen?

Ik dacht erover na toen ik een verhaal schreef over zeven spirituele levenslessen die je in sprookjes kunt vinden. De zevende les is dat alles goed komt, uiteindelijk. Dat is tenminste zo in verreweg de meeste bekende westerse, christelijke sprookjes uit de volkstraditie en ook de sprookjes van grote sprookjesschrijvers zoals Hans Christian Andersen.

Neem De Kleine Zeemeermin. In de oorspronkelijke versie wordt ze geen mens en ze krijgt haar prins ook niet. Ze verandert in een luchtgeest die na driehonderd jaar goede daden doen een onsterfelijke ziel krijgt. Andersen voegde er nog een pedagogisch eind aan toe: als je een braaf kind bent en je ouders plezier doet, bezorg je zo’n luchtgeest een soort korting op die driehonderd jaar.

Daar denken we tegenwoordig anders over. Al te brave kinderen zitten later met de gebakken peren, die kunnen hun grenzen niet bewaken, geen nee zeggen, nou ja, noem maar op. Geen wonder dat de makers van de Disney-film het eind veranderd hebben: er vindt een groot gevecht plaats met de boze zeeheks en Ariel krijgt haar prins gewoon, zoals het hoort.

Toch vind ik dat oorspronkelijke eind ontroerend. Ik dacht aan mijn ene grootmoeder, die in een jappenkamp gestorven is op 42-jarige leeftijd, die waarschijnlijk de moed en de vechtlust had opgegeven omdat ze wist dat haar huwelijk mislukt was. En aan mijn overgrootmoeder die ook betrekkelijk jong stierf, na twee scheidingen. Aan mijn eigen moeder, ook twee keer gescheiden en vrij jong gestorven. En aan mijn andere grootmoeder, al heel jong weduwe, die nooit meer een andere man heeft genomen. En ik wist ineens heel zeker: als je het bekijkt in het licht van de eeuwigheid zijn hun levens vervuld geweest, helemaal precies goed, precies zoals de bedoeling was.

“Onze goddelijke ziel zit er niet mee als we af en toe moeten sterven zonder te hebben bereikt wat we aan wereldse doelen voor ogen hadden,” schreef ik. “Voor de eeuwigheid is ook een zogenaamd ‘mislukt’ leven leerzaam, en daarom prachtig, en heilig, en goed.”

5 Antwoorden op “Happy end”

  1. ~ een mooie overdenking in het licht van sprookjes en de eeuwigheid, troostend en verzachtend met het oog op oorlog, scheiding en verdriet, onvervulde hoop en verlangen, en toch heb ik het gevoel dat ook deze korte levens binnen hun eigen bestaan volledig geleefd zijn en hun eigen heelheid in zich dragen ~ lieve groet, anne

    1. Ja precies, wat zeg je dat mooi: dat ze hun heelheid in zich dragen. Dank je wel, ik voel me begrepen en het ontroert me.

      1. daar ben ik blij mee Lisette, ik voel me ook begrepen

  2. Wat een mooie blog weer Lisette! Het voelt een beetje alsof wanneer we door een loep naar dit leven kijken, en dus helemaal ingezoomd zijn, het er zo anders uitzien dan wanneer we vanuit het perspectief van eeuwigheid kijken. Bij het eerste perspectief doet van alles heel veel pijn, voelen dingen onbegrijpelijk, onjuist, onrechtvaardig soms, en ook tijdelijk. Maar met die andere blik lijkt alles op zijn plek te vallen.. Er is nog wel gevoel etc bij, maar een veel groter begrijpen, en overzien van het plaatje. Zo voelt het althans.

    1. Ja precies! En weer van een andere kant bekeken dacht ik: een goede roman of toneelstuk of kort verhaal over een tragisch leven kan toch ook prachtig zijn, en je diep raken op een manier dat je ervan geniet.

Laat een antwoord achter aan Anne Vellinga Reactie annuleren